عنوان «معتاد» به هر شخصی که سوء مصرف مواد مخدر دارد، اطلاق می گردد. اما بهتر است این را هم بدانید که الگوی اعتیاد به مواد مخدر در زنان و مردان تفاوت دارد. تفاوت جنسیتی در اعتیاد باعث می شود تا روش های برخورد با آن و ترک بیماران نیاز به برنامه ریزی دقیق تری داشته باشد. برای مثال، نوع تربیت، تفاوت های بیولوژیک، محیط زندگی، موقعیت اجتماعی و فرهنگ خانوادگی از جمله فاکتورهایی هستند که باید به آن ها دقت شود.
نحوه مصرف و میزان وابستگی به مواد مخدر در زنان کاملا با مردان متفاوت است. بر اساس آمار زنان همواره به دنبال انتخاب خطرناک ترین مواد هستند و مصرف روزانه بیشتری هم خواهند داشت. از این رو، حل مشکلات زنان مبتلا به اعتیاد دشوارتر از مسائل مردان است. بنابراین بهتر است برای این منظور بهترین مرکز ترک اعتیاد را انتخاب کنید. مراحل ترک اعتیاد زنان و مردان متفاوت است. برای کسب اطلاعات درباره تفاوت اعتیاد زنان با مردان این مطلب را مطالعه کنید.
تفاوت جنسیتی در اعتیاد چیست؟
امکان ابتلا به بیماری اعتیاد در مردان بسیار بیشتر از زنان است. این مساله به برخی ویژگی های شخصیتی مردان مربوط می شود که از جمله این ویژگی ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- قدرت ریسک پذیری
- احساس رهبری
- تجربه نوآوری
- نداشتن کنترل کافی بر روی وسوسه
- تمایل به تصمیم های آنی
با وجود این، شدت اعتیاد در زنان می تواند بیشتر باشد که این موضوع القا کننده تفاوت جنسیتی در اعتیاد است.
به طور کلی، ساختار اندام و بافت ها در بدن زنان و مردان با یکدیگر متفاوت است. عضلات زنان کوچکتر و استخوان بندی آن ها سبک تر بوده و حجم بافت در بدن آن ها بسیار کمتر است. دلیل ظرافت اندامی زنان نسبت به مردان نیز همین موضوع است.
تولید کنندگان مواد مخدر بدون در نظر گرفتن جنسیت افراد کار خود را انجام می دهند. در واقع، هر چه ظرافت اندامی افراد بیشتر باشد و به اعتیادهای سنگین تر روی آورند، اثرات مخرب آن بر بافت ها بیشتر خواهد بود. از این رو، تاثیرات منفی مواد بر زنان بسیار بیشتر از مردان است. با دقت به این نکته می توان نقش تفاوت جنسیتی در اعتیاد را بهتر درک نمود.
برای مثال، مصرف مواد در دوزهای خیلی بالا در زنان آن قدر آسیب زا است که حتی می تواند عملکرد مغز را دچار اختلالات شدید کند. بنابراین، عدم کاهش مصرف در زنان می تواند اثرات جبران ناپذیری در پی داشته باشد.
تفاوت جنسیتی در اعتیاد و درمان آن
عمده تحقیقاتی که در زمینه اعتیاد انجام شده، به مطالعه بر روی مردان مربوط می شود. با این حال، با افزایش موارد اعتیاد در زنان، تجربه در این مورد نیز افزایش یافته است.
غیر از نحوه مصرف و شدت آن، تفاوت جنسیتی در اعتیاد از همان شروع فرایند درمان و ترک اعتیاد نیز خود را نشان می دهد. در واقع، مردان عمدتا برای روی آوردن به فرایند ترک اعتیاد، نیاز به جبر از سوی نهادهای مختلف یا خانواده دارند. اما اکثر بانوان مصرف کننده معمولا با مشاوره گرفتن از متخصصین، مددکاران و با تمایل خود اقدام به ترک اعتیاد می کنند.
از طرفی، مردانی که به مصرف مواد مخدر روی می آورند، باید همواره از شغلشان نگهداری کنند؛ یعنی ممکن است شغل خود را در اثر اعتیاد از دست بدهند. همچنین، ترس از قانون و حبس در زندان عامل دیگری است که مردان مبتلا به اعتیاد همواره به آن دچار هستند. بنابراین، در بسیاری از موارد این گونه عوامل افراد را تحریک به ترک اعتیاد می کند که باز هم از سر اجبار خواهد بود. این در حالی است که زنان معمولا این گونه مشکلات و محرک ها را ندارند و اگر قرار به ترک باشد، عمدتا از روی میل شخصی است.
در هر حال، تفاوت جنسیتی در اعتیاد باعث شده تا جزییات درمان اعتیاد برای زنان بیشتر باشد. همچنین، باید حساسیت های بیشتری در درمان زنان در نظر گرفته شود. برخی از تغییرات ناشی از تفاوت جنسیتی در اعتیاد که در برنامه درمانی زنان باید اعمال شود عبارت اند از:
- افزایش تعداد جلسات گروهی
زنان با حضور در جمع دوستان و همدردهای خود احساس امنیت و راحتی بیشتری دارند. بنابراین، تعداد جلسات گروه درمانی اعتیاد برای زنان بیشتر است. - مراقبت از فرزندان
لازم است به این نکته دقت نمود که زنان معمولا در نقش مادر نیز باید به وظایف خود عمل کنند. این مساله باید در برنامه درمانی زنان در نظر گرفته شود. - درمان حمایتی و شبکه ای
برای زنان استفاده از برنامه های حمایتی جهت درمان اعتیاد نتیجه بهتری در بر دارد. - استفاده از برنامه های درمانی جایگزین
یکی از جنبه های تفاوت جنسیتی در اعتیاد و ترک آن، احساسات شدیدتر در زنان است. معمولا برای درمان و ترک اعتیاد در زنان از برخی برنامه های هنری نیز استفاده می شود. موسیقی درمانی و هنر درمانی از جمله درمان های خلاقانه در بهبود اعتیاد زنان هستند.
موضوع ترک اعتیاد در خانم ها و آقایان امری مهم است، اما یک کلینک ترک اعتیاد خوب، فارغ از جنسی بیمار، می تواند فرد را به بهترین شکل درمان کند. کلینیک ترک اعتیاد نگین به بیماران زن و مرد کمک می کند تا اعتیاد را کنار بگذارند و هرچه زودتر به زندگی سالم و دوران پیش از اعتیادشان بازگردند.