هنگامی که برای یک سردرد ساده یا برای مواردی از این قبیل دست به مصرف قرص می زنیم، فکرش را هم نمی کنیم که یک روزی ممکن است به چنین چیزی اعتیاد پیدا کنیم. متاسفانه استفاده غیر اصولی و افراطی ما از قرص ها برای درمان بیماری ها باعث ایجاد مشکلات مختلفی می شود.
قرص چیست؟
قرص شکلی از دارو به صورت جامد است که با فشرده کردن گرده ها و ریزدانه ها به وجود می آید. قرص ها اشکال و گونه های مختلفی دارند که با توجه به کاربرد و محل باز شدن آنها ساخته می شود.
چرا به قرص معتاد می شویم؟
اعتیاد به قرص از آن دسته از اعتیادهایی است که فرد فکرش را هم نمی کند، درگیر آن شده است. در هنگام مصرف برخی از قرص ها مصرف کننده پس از گذشت مدتی، می فهمد که به قرص اعتیاد پیدا کرده است. او هم از لحاظ روحی و هم از لحاظ جسمی به قرص مصرفی وابسته می شود و در صورت عدم مصرف علائم خفیفی از خماری را دارد.
بدن شخص پس از گذشت مدتی به دوز مصرفی قرص، عادت می کند و فرد برای اینکه از شر این کلافگی و خستگی راحت شود، دوز مصرفی را افزایش می دهد. گاهی اوقات در اثر زیاده روی فرد دچار مسمومیت شده یا حتی اوردوز هم می کند. اعتیاد به مسکن ها معمول ترین نوع اعتیاد در بین قرص هاست.
داروها و قرص های اعتیادآور
قرص های اعتیادآور دسته بندی های مختلفی دارند؛ برخی از آنها، مسکن های معمولی است که برای رفع سردرد و دل درد مصرف می شود، و برخی از آنها که مسکن های قوی تری هستند، برای مواردی همچون جراحی ها یا حتی ترک مواد مخدر استفاده می شوند. این دسته بندی ها عبارتند از:
- مسکن ها
مسکن های اعتیادآور عبارتند از:
- کدئین
کدئین این از آن دست قرص هایی است که روزانه در تعداد زیاد مصرف می شود. فرد موقع مصرف آن هیچگاه فکر نمیکند که ممکن است به آن اعتیاد پیدا کند. اگر فرد به طور اتفاقی اقدام به مصرف کدئین همراه با مخدر های دیگر یا الکل کند امکان بروز مشکلات حاد تنفسی یا حتی مرگ وجود دارد.
- مرفین
مورفین از آن دست مسکن هایی است که برای درد های شدید و طولانی مدت استفاده می شود. قرص مرفین از مخدر تریاک گرفته می شود پس از استفاده بی رویه از آن اعتیاد را به همراه دارد.
- فنتانیل
فنتانیل یک مسکن مصنوعی است که در آزمایشگاه ها تولید می شود. این قرص عملکرد قوی تری نسبت به مورفین دارد پس به همان میزان خاصیت معتاد کنندگی دارد.
- اکسی کدون
اکسی کدون برای قطع کردن درد و تاب آوری بیمار تجویز داده میشود این قرص باید زیر نظر پزشک تجویز و مصرف شود.
- بنزودیازپین ها
بنزودیازپین ها این قرص ها برای اختلالات خواب و مشکلات اضطراب تجویز میشود مصرف بی رویه و خودسرانه این قرس باعث بروز مشکلاتی و اعتیاد می شود. این قرص در دوزهای مختلف و با نام های متفاوت به بازار عرضه می شود؛ برخی از این اسامی عبارتند از:
- کلردیازپوکساید
- کلونازپام
- دیازپام
- لورازپام
خدمات درمانی کلینیک ترک اعتیاد نگین برای قرص چیست؟
کلینیک ترک اعتیاد نگین روش های مختلف و کاملا علمی ای را برای ترک اعتیاد به قرص ها دارد. در این مرکز در وهله اول بیمار، به صورت کامل ویزیت می شود و تحت نظر پزشک و روانپزشک قرار می گیرد. اگر نیاز به بستری بود، پرونده فرد تشکیل می شود. بستری برای ترک اعتیاد به قرص، مانند دیگر اعتیادها نیاز به بستری طولانی مدت ندارد و فرد پس از حداکثر، 7 روز درمان می شود.
در کلینیک ترک اعتیاد نگین تمام متخصصان مورد نیاز اعم از: پزشکان، روانشناسان، روانپزشکان، پرستاران، متخصصان علوم اعصاب شناختی و پزشکان متخصص قلب، ریه، عفونی به صورت شبانه روزی در مرکز حضور دارند و روند درمان تک تک بیماران را زیر نظر دارند. علاوه بر این، کلینیک نگین دارای بهترین و به روزترین امکانات مورد نیاز انواع روش های ترک به مواد مخدر مختلف نیز هست.
بهترین روش ترک قرص
ترک هر نوع قرص و دارویی که باعث وابستگی جسمی یا روانی میشود، نیازمند یک رویکرد علمی، مدون و غالبا تحت نظارت متخصص است. بهترین روش ترک قرص، صرفا محدود به قطع مصرف نیست، بلکه به مدیریت علائم ترک و پیشگیری از بازگشت نیز میپردازد. مؤثرترین روش ترک قرص، بر پایه اصول زیر استوار است:
- سمزدایی تدریجی تحت نظر پزشک
قطع ناگهانی اکثر داروها، به خصوص داروهایی مانند بنزودیازپینها و اپیوئیدها، میتواند خطرناک باشد و منجر به بروز عوارض شدیدی مانند تشنج، روانپریشی یا سندروم ترک حاد شود. بهترین روش، کاهش دوز دارو به صورت پلکانی و کنترل شده است. پزشک متخصص یک برنامه زمانبندی دقیق برای کاهش دوز تنظیم میکند تا بدن به تدریج خود را با نبود دارو تطبیق دهد.
در موارد شدید، ممکن است سمزدایی در یک مرکز درمانی و با بستری بیمار انجام شود تا علائم حیاتی او به طور مداوم پایش گردد. در این فرآیند، گاهی از داروهای جایگزین با نیمه عمر طولانیتر (مانند متادون و بوپرنورفین برای اپیوئیدها و دیازپام برای سایر بنزودیازپینها) استفاده میشود تا فرآیند ترک پایدارتر و قابل تحملتر باشد.
- رواندرمانی و مشاوره
ریشههای روانی مانند اضطراب، افسردگی، تروما یا استرسهای محیطی، نقش مهمی در شروع و تداوم سوء مصرف دارو دارند. به همین دلیل، درمان شناختی-رفتاری (CBT) به عنوان یکی از بهترین روشها شناخته میشود. این رویکرد به فرد کمک میکند تا الگوهای فکری و رفتاری مخربی که منجر به مصرف مواد میشوند را شناسایی و اصلاح کند. همچنین، یادگیری مهارتهای مدیریت استرس، حل مسئله و مقابله با وسوسه، بخش مهمی از درمان برای جلوگیری از بازگشت به مصرف است.
- حمایتهای اجتماعی و گروههای همتا
مشارکت در گروههای حمایتی مانند معتادان گمنام یا سایر گروههای پشتیبانی، فضایی امن و بدون قضاوت را برای به اشتراک گذاشتن تجربیات فراهم میکند. ارتباط با افرادی که مسیر مشابهی را طی کردهاند، احساس انزوای فرد را کاهش داده و انگیزهای قدرتمند برای حفظ پاکی برای او ایجاد میکند. این حمایتها به عنوان یک مکمل در کنار درمانهای پزشکی و روانشناختی عمل میکنند.
لیست کامل قرصهای نشه اور
قرصهای نشه اور به دستهای از داروها گفته میشود که با تأثیر بر سیستم عصبی مرکزی، عملکرد مغز را تغییر داده و موجب ایجاد تغییراتی در سطح هوشیاری، خلقوخو، ادراک و رفتار میشوند. این داروها پتانسیل بالایی برای سوءمصرف و ایجاد وابستگی دارند. در ادامه، فهرستی از مهمترین دستههای این قرصها را ارائه میدهیم:
- اپیوئیدها - شبه افیونیها: این گروه از قویترین و اعتیادآورترین داروها هستند که عمدتاً برای تسکین دردهای شدید تجویز میشوند، اما به دلیل ایجاد حس سرخوشی، به شدت مورد سوءمصرف قرار میگیرند. از جمله این قرصها میتوانیم به ترامادول، اکسیکدون، هیدروکودون، کدئین، متادون و بوپرنورفین اشاره کنیم.
- بنزودیازپینها - آرامبخشها: این گروه از داروها، برای درمان اضطراب، بیخوابی و تشنج استفاده میشوند، اما مصرف خارج از دستور آنها، به دلیل اثرات آرامبخشی و شلکنندگی عضلانی، رایج است. آلپرازولام، دیازپام، کلونازپام و لورازپام، از این دسته هستند.
- محرکهای سیستم عصبی مرکزی: این داروها با افزایش سطح دوپامین و نوراپینفرین در مغز، باعث افزایش انرژی، تمرکز و هوشیاری میشوند. متیلفنیدیت و آمفتامینها، از جمله نمونههای بارز این دسته از داروها هستند.
- باربیتوراتها و خوابآورهای دیگر: این دسته داروها، عمدتا خواب آور هستند. فنوباربیتال و زولپیدم جزو این گروه دارویی قرار میگیرند.